De Brits-Nigeriaanse historicus David Olusoga maakt een belangrijk onderscheid in de koloniale periode, namelijk tussen de periode tot ongeveer 1800 waarin de confrontatie tussen Europeanen en niet-Europese bevolkingen in veel gevallen relatief gelijkwaardig was en de periode daarna, waarin vanaf die datum waarin het Westen de bovenliggende partij was en de niet-Europese wereld steeds meer als intrinsiek minderwaardig werd beschouwd.
Terwijl inmiddels wel bekend is dat China en Japan machtige rijken waren, is het feit dat er ook in Afrika belangrijke spelers waren die qua organisatie en cultuur op gelijke voet met de Westerlingen stonden voor velen nieuw: het Hegeliaanse beeld van een barbaars en gebrekkig ontwikkeld ‘donker’ Afrika – een gebied waar ‘niets’ was gebeurd voor de superieure blanke voet aan wal zette – is in de Westerse wereld nog steeds sterk aanwezig. Hier een recensie van Olusoga van een boek Toby Green getiteld A Fistful of Shells, waarin de auteur op zoek gaat naar al deze rijken op het continent. Olusoga:
By bringing together so many sources Green is able to refute Hegel’s negation of African history on two levels; not only does Africa have a long and complex history, but it shares much of that past with other players in a global trading economy that stretches back over a millennium. The Africa that emerges here is one dominated by numerous powerful kingdoms and empires, often governed by strong dynasties and leaders, each with their own obsessions and ambitions. It is a continent of intricately complicated cultural and religious beliefs and practices, in which militarised and sometimes relatively urbanised societies rise and fall. In other words, African societies were little different in structural terms from the kingdoms of Europe and North Africa with whom they traded.’
Ik ben zeer nieuwsgierig naar het boek, maar ook de recensie zelf is erg interessant.
Saillante toevoeging: eind 2018 is in Dakar (Senegal) het grootste museum geopend over Afrikaanse beschavingen in Afrika en overzee.
(Vorig jaar heb ik een boek van Olusoga vertaald, getiteld Eerste ontmoetingen/Verering van de vooruitgang. De twee delen van het boek corresponderen met het genoemde onderscheid.)
Het portret is van Dom Miguel de Castro, gezant van het rijk Kongo in Brazilië en Nederland (Albert Eckhout). Klik voor meer informatie hier.